Wybory
Solidarni z Ukrainą - ми з Вами
[fot. Andrzej Romański] fot. Andrzej Romański

Październikowe wystawy w Bibliotece

2018-10-08

U progu nowego roku akademickiego Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu zaprasza na trzy wystawy.

Pierwsza powstała w związku z pojawieniem się nowej odsłony "Głosu Uczelni" - najstarszego polskiego czasopisma akademickiego wydawanego na UMK od roku 1952 i stanowi swego rodzaju pożegnanie z jego dotychczasową formułą. "Głos…" kilkukrotnie zmieniał tytuł, szatę graficzną i częstotliwość publikowania. Pojawiały się dodatki okolicznościowe, zmieniali redaktorzy. Od października tego roku periodyk stał się dwumiesięcznikiem popularnonaukowym ukazującym uczelnię przez pryzmat pracowników naukowych i prowadzone przez nich badania czy osiągnięcia w kulturze i sporcie. Także internetowa wersja "Głosu..." zyskała nowe oblicze. Ekspozycję przygotowali pracownicy Oddziału Informacyjno-Bibliograficznego Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu i można ją oglądać na I piętrze BU do 19 października.

Kolejna wystawa - „Selbstschutz na Pomorzu” - została przygotowana przez pracowników Pracowni Pomorzoznawczej BU w związku z odsłonięciem w Toruniu Pomnika Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 r. Po niemieckiej inwazji na Polskę w 1939 r., w  zajętych przez Wehrmacht miejscowościach powstawały bojówki złożone z przedstawicieli mniejszości niemieckiej, na bazie których zorganizowano paramilitarną organizację Volksdeutscher Selbstschutz („Samoobrona Niemców Etnicznych”), potocznie zwaną Selbstschutzem. Jej celem było zduszenie polskiego ruchu oporu i przeciwdziałanie rzekomym aktom terroru ze strony Polaków. Pomorski Selbstschutz był największy w Polsce. Należało do niego prawie 38 tys. volksdeutschów. Masowe aresztowania i egzekucje miały miejsce m. in. w Lesie Piaśnickim pod Wejherowem, „Dolinie Śmierci” w Fordonie, Barbarce pod Toruniem i Lesie Szpęgawskim pod Starogardem Gdańskim. 26 listopada 1939 r. samodzielny organ egzekucyjny został rozwiązany. Większość członków zasiliła szeregi SS i policji bezpieczeństwa i nigdy nie odpowiedziała za popełnione zbrodnie. Wystawa jest prezentowana do 19 października na II piętrze Biblioteki.

Natomiast 11 października o godz. 10.00 została otwarta wystawa pt. "Do kogo należy Polska? Propagandowe kartki pocztowe z czasów I wojny światowej" przygotowana przez Polską Akademię Nauk – Stację Naukową w Wiedniu. I wojna światowa była wojną masową także w aspekcie wojennej propagandy, a karty pocztowe były jej ulubionym i skutecznym instrumentem. Jako suwerenny kraj, Polska zniknęła z mapy politycznej w 1795 r. Dopiero wybuch wojny światowej wywołał żywą dyskusję: Do kogo właściwie należy Polska? Kraj nie zaliczał się do mocarstw prowadzących wojnę, ale jego terytoria odgrywały niezmiernie ważną rolę strategiczną. Celem wystawy jest umożliwienie przeglądu propagowanych wówczas wyobrażeń i różnych aspektów tzw. „sprawy polskiej”: patriotycznej autoprezentacji Polaków, sekundującej im perspektywy francuskiej oraz punktu widzenia trzech mocarstw zaborczych: Rosji, Niemiec i Austro-Węgier. Ekspozycja na 32 planszach prezentuje propagandowe kartki pocztowe z Niemiec, Austro-Węgier, Rosji, Polski i Francji, pochodzące z prywatnej kolekcji prof. Rudolfa Jaworskiego (Konstancja), uzupełnione polskimi  zbiorami bibliotecznymi i muzealnymi (Biblioteka Raczyńskich i Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Muzeum Warszawy). Dodatkowym atutem jest wybór oryginalnych kartek pocztowych z okresu I wojny światowej z kolekcji zbiorów graficznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. Wystawa będzie prezentowana do 30 października w holu na parterze BU.