Michał Leciak, Karnoprawna ochrona informacji niejawnych. Uwagi w świetle ustawy z dnia 5.8.2010 r. o ochronie informacji niejawnych, Toruń, 2012
Atrakcyjność zagadnień odnoszących się do ochrony informacji niejawnych zdaje się nie tracić na znaczeniu. Dotyczy to oczywiście ich oceny nie tylko w kategoriach politycznych czy medialnych, ale również ich warstwy normatywnej. Choć wydaje się niestety, że ostatnio szerokie zainteresowanie ze strony ustawodawcy tą problematyką jest kształtowane właśnie przez tego typu atrakcyjność pozanormatywną. Szczególny jednakże charakter tej materii prawnej wiąże się zarazem z problemem jej właściwego skonfrontowania ze sferą wolności i uprawnień konstytucyjnych obywatela, który funkcjonując coraz bardziej świadomie w warunkach społeczeństwa informacyjnego domaga się z jednej strony nie tylko respektowania swoich wolności w płaszczyźnie dostępu do informacji oraz prawa jej przekazywania, ale także możliwie szerokich gwarancji prywatności. Dylemat co do określonego wyważenia w tym względzie interesów państwa oraz jednostki jest bez wątpienia zadaniem dla ustawodawcy niełatwym. Dotyczy to w zasadzie każdej płaszczyzny normatywnej, która jest właściwa dla tej problematyki, a zatem — między innymi — prawa konstytucyjnego, prawa administracyjnego czy prawa karnego. Nie ma jednak co ukrywać, że najwięcej w tej mierze uwagi poświęca się w literaturze zagadnieniom z zakresu prawa administracyjnego, co nie powinno zresztą dziwić, wszak przepisy ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych do tej gałęzi prawa można by przede wszystkim zakwalifikować. Gdy natomiast chodzi o wykładnię określonych instrumentów prawa karnego, można odczuć pewien niedosyt. Jest on wyraźny przede wszystkim w odniesieniu do regulacji art. 266 § 2 KK, która nie została w literaturze poddana samodzielnej i kompletnej analizie. O ile bowiem kwestie karnoprawnej ochrony tajemnicy państwowej czy konkretnych kategorii tajemnicy zawodowej stały się już przedmiotem opracowań monograficznych, o tyle nie można tego samego odnieść do tajemnicy służbowej. W tym zakresie można bowiem natrafić wyłącznie na komentarze do Kodeksu karnego czy opracowania przyczyn-karskie. Zadaniem tej monografii jest przeto uzupełnienie wskazanej luki. Co więcej, prace dotyczące tajemnicy państwowej czy tajemnicy zawodowej można już uznać za czasami wysoce nieaktualne z uwagi na dokonaną ostatnio zmianę normatywną modelu ochrony informacji niejawnych, a zarazem nowelizację przepisów art. 265 § 1-3 KK i art. 266 § 2 KK. Ma to również pewne konsekwencje w płaszczyźnie ochrony tajemnic innych niż państwowa i służbowa (art. 266 § 1 KK).
[dr Michał Leciak jest pracownikiem Wydziału Prawa i Administracji UMK.]