Wiadomości

Arabia magica - amulety, talizmany, magiczne symbole - to temat kolejnego przystanku cyklu "Orient Express. Sztuka", który 27 czerwca odbęł się w Centrum Sztuki Współczesnej "Znaki Czasu" w Toruniu.

Gościem wydarzenia był prof. dr hab. Marek Dziekan, arabista i islamolog, kierownik Katedry Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki Uniwersytetu Łódzkiego, wykładowca w Katedrze Arabistyki i Islamistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Spotkanie rozpoczęło się o godz. 17:00. Wstęp wolny.

Prelekcja, połączona z prezentacją wybranych eksponatów z kolekcji gości oraz wykonanych przez niego fotografii, poświęcona była rozmaitym wierzeniom magicznym i przesądom ludowym dawnych i współczesnych Arabów. Wierzenia te pochodzą niekiedy z okresu przed nastaniem islamu (VII w.), ale część z nich została przejęta przez tzw. islam ludowy, czasem również zaakceptował je islam oficjalny. Szczególne znaczenie w kulturze islamu ma magia ochronna. Muzułmanie, podobnie zresztą jak inne ludy, czują szczególny strach przed „złym okiem”, które w naszym kręgu kulturowym znane jest jako „rzucanie uroków”. Przeciwko „złemu oku” muzułmanie stosują rozmaite amulety, z których najważniejsze to chamsa znana na Zachodzie jako „ręka Fatimy”, „oko Proroka” oraz wybrane fragmenty Koranu (np. tzw. „Werset Tronu”). Niejednokrotnie elementy te w rozmaity sposób łączą się na poszczególnych amuletach, co w zamiarze ma wzmocnienie ich siły oddziaływania. Wszystkie funkcjonują zarówno w kulturze ludowej, jak i w kulturze popularnej, i są wykorzystywane współcześnie w rozmaitych okolicznościach, tak odrębnie, jak i jako elementy składowe różnych przedmiotów, co zastało zaprezentowane w trakcie spotkania.

Prof. dr hab. Marek M. Dziekan - w swoich badaniach zajmuje się głównie historią cywilizacji arabsko-muzułmańskiej oraz problematyką islamu klasycznego i współczesnego, literaturą i myślą polityczną oraz antropologią kulturową świata islamu. Interesuje się także problematyką mniejszości muzułmańskich w Europie. Jest autorem ponad 300 prac naukowych, popularnonaukowych i przekładów. Członek Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego, Union Europeenne des Arabisants et Islamisants oraz Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych; redaktor naczelny „Rocznika Orientalistycznego”.

Cykl "Orient Express" organizowany jest przez Koło Naukowe Arabistów „Zahra as-Sahra” przy Pracowni Języka i Kultury Arabskiej UMK pod opieką dr Magdaleny Lewickiej.