Wiadomości

Student filologii polskiej UMK Jakub Osiński dołączył do elitarnego grona laureatów "Diamentowego Grantu". Wyniki VII edycji ministerialnego konkursu dla wybitnych studentów i studentek prowadzących badania naukowe, zostały ogłoszone 4 lipca.

W tegorocznej edycji przedsięwzięcia o stypendia rywalizowało 214 kandydatów, spośród których wyłoniono 80 zwycięzców. Otrzymają oni nawet do 220 tys. zł na realizację swoich pierwszych samodzielnych projektów badawczych, trwających od 12 do 48 miesięcy. W trakcie ich realizacji będą mogli pobierać wynagrodzenie w wysokości do 2 500 zł miesięcznie. Łącznie MNiSW przeznaczy na finansowanie badań najzdolniejszych polskich studentów ponad 16 milionów zł.

Młody naukowiec z Wydziału Filologicznego UMK na projekt pt. "Emigracyjna literatura wspomnieniowa (1945-1989)" otrzyma 179 999 zł. Celem jego badań jest historyczno- i teoretycznoliteracki opis emigracyjnej literatury wspomnieniowej, mający być próbą wskazania jej miejsca w panoramie nowoczesnej literatury polskiej, dla której pamięć, a więc kategoria dla interpretacji wspomnień podstawowa, jest jednym z najważniejszych tematów i problemów. Polacy, którzy po zakończeniu II wojny światowej, nie godząc się na powojenny „nieporządek” Europy – pozostawienie Polski w sowieckiej strefie wpływów i utratę Kresów – nie zdecydowali się na powrót z wychodźstwa wojennego do kraju bądź też kraj – z własnej woli czy zmuszeni przez komunistyczną władzę – opuścili, przywiązywali do pamięci ogromną wagę. Nie może zatem dziwić, że literatura emigracyjna, a nawet całe polskie piśmiennictwo powstające na obczyźnie obfituje we wspomnienia „kraju lat dziecinnych” czy wojennej tułaczki: arcydzielne, ale i niewybitne, o ogromnej wartości historycznej albo wtórne, w każdym zaś wypadku – będące świadectwem ludzkiego losu doświadczonego przez „historię spuszczoną z łańcucha”.
Wspomnienia spisywane były przez wybitnych pisarzy (Czesław Miłosz, Kazimierz Wierzyński, Józef Wittlin, Jerzy Stempowski, Józef Czapski, Gustaw Herling-Grudziński), polityków i wojskowych (Władysław Anders, Edward Raczyński, Adam Pragier), ale i mniej znanych emigrantów. Stanowią zatem jeden z najważniejszych nurtów emigracyjnego pisarstwa, który dotąd pozostaje właściwie niezbadany. Opisanie tego fenomenu, a więc wskazanie na motywacje kierujące autorami wspomnień, odkrycie ich inspiracji, strategii pisarskich, w końcu też – zbadanie stosunku samych emigrantów do wspomnień, pamięci jednostkowej i – szerzej – pamięci zbiorowej, jest zatem jednym z najpilniejszych zadań, które stoją przed historykami literatury polskiej.

Jakub Osiński – student pierwszego roku studiów drugiego stopnia na kierunku filologia polska na Wydziale Filologicznym UMK. Absolwent Liceum Akademickiego w Zespole Szkół UMK. W swoich badaniach zajmuje się przede wszystkim piśmiennictwem Drugiej Emigracji (1945–1939), zwłaszcza kręgu londyńskich „Wiadomości”. Bada życie i twórczość takich pisarek i pisarzy, jak: Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń, Stefania Zahorska czy Wiktor Budzyński. Artykuły i recenzje publikował w renomowanych periodykach naukowych, m.in. „Tekstach Drugich”, „Przeglądzie Humanistycznym” czy „Ruchu Literackim”. Uczestnik i organizator wielu konferencji naukowych, ogólnopolskich i międzynarodowych. Laureat, m.in. stypendiów Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2017), JM Rektora UMK dla najlepszych studentów (2016, 2017) oraz Fundacji „Identitas”, a także konkursu na najlepszą pracę licencjacką przygotowaną na Wydziale Filologicznym UMK w roku akademickim 2016/2017 („Towarzysz Październik” Kazimierza Wierzyńskiego. Studium dramatu i jego recepcji, promotor: prof. dr hab. Jerzy Smulski). W ramach „Diamentowego Grantu” będzie pracował nad projektem pt. Emigracyjna literatura wspomnieniowa (1945–1989), pod opieką dra hab. Wacława Lewandowskiego, prof. UMK z Instytutu Literatury Polskiej, kierownika Zakładu Polskiej Literatury Współczesnej i Pracowni Badań Emigracyjnych.

 

Program "Diamentowy Grant" jest adresowany do najlepszych polskich studentów lub absolwentów, którzy prowadzą (pod kierunkiem opiekuna naukowego) badania o wysokim stopniu zaawansowania. Wsparcie polega m.in. na możliwości skrócenia ich ścieżki kariery naukowej - laureaci konkursu mogą szybciej rozpocząć studia doktoranckie (bez uprzedniego zdobycia tytułu magistra). Pełna lista zdobywców "Diamentowego Grantu 2018"