Wiadomości

Instytut Fizyki UMK w dniach 21-24 czerwca 2018 r. gościł uczestników wyjątkowego wydarzenia: jubileuszowego 50. Sympozjum Fizyki Matematycznej. Zainicjowana przez śp. prof. dr. hab. Romana S. Ingardena konferencja naukowa od pół wieku przyciąga uwagę fizyków z całego świata i stała się znakiem rozpoznawczym toruńskiej szkoły fizyki matematycznej. Doroczne Sympozjum odbywa się nieprzerwanie od 1969 r.

Warto podkreślić, że jest to najstarsza, cykliczna konferencja organizowana na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. W swej dyscyplinie tematycznej należy jednocześnie do najstarszych cyklicznych imprez naukowych, tak w Europie, jak i w skali całego świata. Przez lata toruńska konferencja stanowiła prestiżowe forum wymiany naukowej między fizykami polskimi i naukowcami nie tylko z krajów europejskich, lecz także m.in. z Rosji, USA, Kanady, Meksyku, Argentyny, Chile, Japonii, Singapuru, Arabii Saudyjskiej i Republiki Południowej Afryki. Wśród gości Sympozjum odwiedzających Toruń znalazło się wielu znanych, najwybitniejszych w skali światowej fizyków i matematyków, takich jak między innymi: Yuri M. Berezanski (Kijów), Giulio Casati (Milano), Heinz-Dietrich Doebner (Clausthal), Artur Ekert (Oxford), Jan Łopuszański (Wrocław), Krzysztof Maurin (Warszawa), Masanori Ohya (Tokio), Roger Penrose (Oxford), Felix A. Pirani (Londyn), Jerzy Rayski (Kraków), Jan Rzewuski (Wrocław), Raymond F. Streater (Londyn), George Sudarshan (Austin), Floris Takens (Groningen), Andrzej Trautman (Warszawa), Armin Uhlmann (Leipzig), Veeravalli S. Varadarajan (Los Angeles), Stanisław L. Woronowicz (Warszawa). W tym roku organizatorzy spodziewają się udziału w jubileuszowej odsłonie Sympozjum 140 naukowców, w tym 70 z zagranicy. 50. edycja Sympozjum rozpoczęła się w czwartek 21 czerwca i trwała do niedzieli 24 czerwca 2018 r. Obrady miały miejsce w siedzibie Instytutu Fizyki UMK przy ul. Grudziądzkiej 5 w Toruniu.

Tematyka Sympozjum dotyczy przede wszystkim matema­tycznych podstaw współczesnych teorii fizycznych. Jednak w ostatniej dekadzie, w odpowiedzi na ogólnoświatowy wzrost zainteresowania rozwojem tzw. technologii kwantowych, program wydarzenia dotyczy zagadnień kwantowej teorii informacji i matema­tycznych aspektów teorii kwantowych układów otwartych. Są to podstawowe i jednocześnie najważniejsze narzędzia teoretyczne stosowane w inżynierii kwantowej odnoszącej spektakularne sukcesy w zakresie kwantowej telekomunikacji, kwantowej optyki, konstrukcji kwantowych układów liczących i innych nowatorskich zastosowań. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że to kwantowa teoria informacji i układy otwarte od ponad 40 lat stanowiły główne obszary badań prowadzonych w Zakładzie Fizyki Matematycznej Instytutu Fizyki UMK. Wczesne prace zmarłego w 2011 roku prof. dr. hab. Romana S. Ingardena, prof. Andrzeja Jamiołkowskiego i prof. dr. hab. Andrzeja Kossakowskiego, a także późniejsze publikacje wielu ich uczniów, uważane są za fundamentalne w swojej dziedzinie i są wciąż bardzo często cytowane. 

Organizatorzy Sympozjum szczególną uwagę przykładają do rozwoju naukowego doktorantów, studentów i młodych pracowników naukowych. Dlatego wzorem lat ubiegłych dofinansowany został udział w Sympozjum 20 młodych naukowców i studentów, wyłonionych w drodze konkursu. Rywalizacja opierała się na prezentacji ich wyników badawczych.

Sympozjum Fizyki Matematycznej historycznie powiązane jest z powstaniem i rozwojem dwóch szeroko znanych, recenzowanych międzynarodowych czasopism matematyczno-fizycznych, Reports on Mathematical Physics (ROMP), www.romp.pl, powołanego w roku 1970, oraz Open Systems & Information Dynamics (OSID), www.osid.org.pl, powstałego w roku 1993. Obydwa pisma redagowane są w Zakładzie Fizyki Matematycznej UMK, a wydawane odpowiednio przez PWN w koedycji z koncernem Elsevier (ROMP) oraz przez World Scientific Publishers (OSID). Pisma te są wysoko cenione w swojej branży i od lat znajdują się na liście filadelfijskiej. Wskaźnik liczby cytowań, czyli tzw. impact factor pisma OSID osiągnął w roku 2016 wartość 1,562, natomiast pisma ROMP — 0,604. Są to bardzo wysokie wskaźniki w grupie czasopism o charakterze matematyczno-teoretycznym. Posiedzenia międzynarodowych rad redakcyjnych ROMP i OSID, w których zasiadają wybitni fizycy matematyczni z całego świata, odbywają się tradycyjnie podczas toruńskich Sympozjów. Częstymi uczestnikami dorocznej konferencji są także autorzy regularnie publikujący wyniki swoich badań w tych czasopismach. Bez wątpienia czasopisma ROMP i OSID wraz z cyklicznie organizowanym Sympozjum od lat upowszechniają i promują polską fizykę matematyczną i teoretyczną na świecie.

Od kilku lat aktywnym współorganizatorem Sympozjum Fizyki Matematycznej na UMK jest, oprócz Instytutu Fizyki UMK, Fundacja Aleksandra Jabłońskiego.

Więcej informacji (w języku angielskim): fizyka.umk.pl/smp/smp50