Wiadomości

W wieku 98 lat zmarł prof. dr hab. Zbigniew Tadeusz Wierzbicki, emerytowany profesor UMK, nestor polskiej socjologii wsi, niestrudzony społecznik.

Zbigniew Tadeusz Wierzbicki urodził się w 1919 r. w Warszawie w rodzinie o silnych tradycjach patriotyczno-społecznikowskich. Był absolwentem Szkoły Rydzyńskiej, prowadzonej przez Tadeusza Łopuszańskiego. Z rodziny i szkoły wyniósł pozytywistyczny etos pracy u podstaw. W 1947 r. ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim, a w rok później Szkołę Główną Handlową. W 1949 r. uzyskał na Uniwersytecie Poznańskim stopień doktora na podstawie rozprawy pt. "Pojęcie państwa w marksizmie". W latach 1950–1955 pracował jako nauczyciel w szkołach średnich Warszawy i Poznania. Potem podjął studia na École pratique des hautes études w Paryżu (w latach 1959-1960). Później został zatrudniony w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Tam uzyskał w 1963 r. habilitację na podstawie rozprawy "Wieś Żmiąca w pół wieku później". Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał w 1973 r., objął wówczas stanowisko profesora nadzwyczajnego, w 1989 r. został profesorem zwyczajnym. Pracę w Instytucie Socjologii UMK w Toruniu rozpoczął w 1983 r. W 1989 r. przeszedł na emeryturę, ale kontynuował pracę ze studentami do 1994 r.
Był czołowym polskim socjologiem wsi. Na przełomie lat 60. i 70. (z amerykańskim socjologiem Alvinem L. Bertrandem), wypracował m.in. teoretyczne podstawy aktywizacji i rozwoju społeczności lokalnych oraz sozologii społecznej (powstała w latach 90.). Stanowią one podstawy fundamentalnego, przygotowanego w Polsce przez jego toruńskich uczniów, paradygmatu rozwoju wsi, funkcjonującego pod nazwą rewitalizacji obszarów wiejskich. Jego założenia dały podstawy programu rozwoju społeczności lokalnych, wdrażanego obecnie w praktyce społecznej wielu krajów europejskich, pod nazwą „Odnowy wsi”.
Był wybitnym społecznikiem: ekologiem, propagatorem ruchu AA w Polsce, długoletnim prezesem Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej.
Za działalność społeczną został odznaczony w 2012 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Wcześniej był wielokrotnie wyróżniany przez różne instytucje: w 1988 r. Niezależna Fundacja Popierania Kultury Polskiej „Polcul Foundation” w Australii przyznała Profesorowi wyróżnienie za „zwalczanie patologii społecznej”, w 1947 r. otrzymał wyróżnienie Polskiego Związku Zachodniego za „pracę społeczną związaną z odbudową polskości odzyskanych Ziem Zachodnich”, złote odznaki trzech stowarzyszeń pozarządowych (1977 i 1985), nagrody czterech województw (kieleckie, leszczyńskie, nowosądeckie i poznańskie) za zasługi dla ich rozwoju w zakresie aktywizacji społeczności lokalnych (1981-1985), stowarzyszenie „Civitas Christana” przyznało mu Nagrodę im. W. Pietrzaka (1993), otrzymał członkostwo honorowe Unii Wielkopolan, Polskiego Klubu Ekologicznego i Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego etc.
Od 2001 r. Profesor wydawał własnym sumptem niezależny dwumiesięcznik „Bunt Młodych Duchem”, którego był redaktorem naczelnym. Biogram Profesora

Prof. dr hab. Zbigniew T. Wierzbicki zmarł 7 czerwca 2017 r. Nabożeństwo żałobne odbyło się we wtorek 20 czerwca 2017 r. o godz. 14:00 w kościele św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach w Warszawie. Później nastąpiło przeniesienie urny z prochami Zmarłego do grobu rodzinnego na cmentarzu powązkowskim.