Wiadomości

Mgr inż. Maja Górecka-Wolniewicz i dr Tomasz Wolniewicz z Uczelnianego Centrum Informatycznego UMK zostali uhonorowani prestiżową nagrodą GÉANT Community Award.

GÉANT jest międzynarodową organizacją skupiającą 43 europejskie kraje członkowskie, ściśle współpracującą z akademickimi sieciami informatycznymi całego świata.
Nagroda GÉANT Community Award jest przyznawana od 2012 roku (początkowo pod auspicjami międzynarodowej organizacji TERENA) za wyjątkowy wkład w działania wspólne środowiska skupionego wokół krajowych akademickich sieci informatycznych oraz za rozwój usług i nowych technologii. W latach 2012-16 przyznano łącznie 9 nagród (w tym 3 pośmiertnie). Laureaci nagrody wyłaniani są raz do roku, a uroczyste wręczenie nagród odbywa się na corocznej konferencji TNC, najważniejszej europejskiej konferencji sieciowej w nauce i szkolnictwie wyższym. Tym razem wydarzenie odbywa się Linz w Austrii (29 maja – 2 czerwca). Pracownicy UMK nagrodę otrzymali 30 maja.
Tegoroczna edycja Nagród GEANT Community Award jest wyjątkowa z kilku powodów, m.in. po raz pierwszy przyznano nagrodę zespołową (właśnie dla Mai i Tomasza Wolniewiczów) za wieloletni wkład we wspólne projekty środowiska, w szczególności za ich udział w rozwój eduroam i eduGAIN., po raz pierwszy jury postanowiło wręczyć 3 nagrody w różnych kategoriach, po raz pierwszy uhonorowane zostały kobiety.

Kierownik Zespołu Systemów Sieciowych UMK i Pracowni Sieci Uczelnianej Maja Górecka-Wolniewicz oraz Uczelniany Koordynator ds. Informatyzacji UMK i zarazem dyrektor Uczelnianego Centrum Informatycznego dr Tomasz Wolniewicz otrzymali to prestiżowe wyróżnienie za prace prowadzone z ramienia Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego (PCSS), które reprezentuje Polskę w projekcie GÉANT. Udział Państwa Wolniewiczów w tych pracach jest uregulowany porozumieniem zawartym między UMK i PCSS. Centrum zarządza m.in. siecią PIONIER (Polskim Internetem Optycznym), która łączy wszystkie jednostki naukowe (uczelnie, instytuty badawcze) za pomocą sieci miejskich. Jest to przedsięwzięcie współtworzone przez Konsorcjum PIONIER, które liczy 22 członków (w tym UMK jako jednostkę wiodącą sieci TORMAN). Jednym z głównych zadań operacyjnych PCSS jest także dostarczanie infrastruktury obliczeniowej oraz zaawansowanych usług związanych z przetwarzaniem danych czy udostępnianiem systemów archiwizacji o dużych pojemnościach.
Prawdopodobnie najszerzej znanym przykładem działań zainicjowanych w ramach GÉANT jest eduroam. To ogólnoświatowe przedsięwzięcie pozwalające pracownikom i studentom uczelni na bezpłatne korzystanie z sieci bezprzewodowych instytucji akademickich na całym świecie.
Innym bardzo ważnym obszarem współpracy są systemy jednokrotnego logowania. Od wielu lat krajowe sieci akademickie współpracowały z dostawcami usług informatycznych umożliwiając logowanie do usług przy pomocy konta na uczelni, bez potrzeby tworzenia kont bezpośrednio w usługach. W tym modelu (zwanym federacyjnym zarządzaniem tożsamością) dostawca usługi musiał zawierać porozumienia z każdą z sieci krajowych. W ramach GÉANT zaproponowano model współpracy sieci krajowych pozwalający na wzajemne udostępnianie sobie sieci kontaktów i w ten sposób zdecydowane uproszczenie funkcjonowania systemów jednokrotnego logowania. Ten system współpracy działa pod nazwą eduGAIN.
Maja Górecka-Wolniewicz i Tomasz Wolniewicz od lat zajmują się zagadnieniami związanymi z uwierzytelnianiem użytkowników. Wspólnie stworzyli podwaliny eduroam w Polsce, a następnie polskiej federacji zarządzania tożsamością PIONIER.Id. Na mocy porozumienia między UMK a PCSS reprezentują sieć PIONIER w działaniach międzynarodowych i biorą bezpośredni udział w kolejnych odsłonach projektów GÉANT. Oboje wnoszą znaczący wkład w rozwój narzędzi wspomagających eduroam, między innymi są członkami kilkuosobowej grupy programistów tworzących i utrzymujących system eduroamCAT wspomagający konfigurowania urządzeń użytkowników na potrzeby eduroam. Z tego narzędzia korzysta obecnie ponad 1500 instytucji akademickich na całym świecie i miliony użytkowników w tych instytucjach. Tomasz Wolniewicz jest również współautorem oficjalnego dokumentu RFC opisującego założenia i zasady działania eduroam (RFC 7543).
Tomasz Wolniewicz pełni funkcję Service Manager w eduGAIN koordynując działanie usług wspomagających, Maja Górecka-Wolniewicz rozwija i utrzymuje podstawowe systemy, które zapewniają techniczną współpracę sieci krajowych z eduGAIN.

Pozostałymi laureatami GÉANT Community Award 2017 są: Hannah Short z CERN’s IT Department oraz Massimo Parovel z Konserwatorium Muzycznego im. Giuseppe Tartiniego w Trieście.

Mgr inż. Maria Górecka-Wolniewicz ukończyła studia informatyczne na Politechnice Gdańskiej. Pracuje w Uczelnianym Centrum Informatycznym UMK. Jest kierownikiem Zespołu Sieci Uczelnianej i kierownikiem Pracowni Systemów Sieciowych, jednostek, które odpowiadają za pracę wszystkich centralnych usług informatycznych UMK. Mgr inż. Maria Górecka-Wolniewicz od wielu lat zajmuje się uwierzytelnianiem użytkowników. To dzięki tym pracom, UMK - jako pierwsza uczelnia w Polsce - miał: centralny punkt logowania, dostęp do eduroam oraz dostęp do zewnętrznych usług poprzez tzw. logowanie federacyjne. Z ramienia konsorcjum PIONIER jest głównym krajowym administratorem eduroam i administratorem polskiej federacji zarządzania tożsamością PIONIER.Id. Jako członek projektu GEANT opracowała znaczące rozszerzenia kodu dwóch najpopularniejszych na świecie implementacji serwerów RADIUS, ma też ważny wkład w rozwój narzędzia eduroamCAT pozwalającego na konfigurowanie urządzeń do współpracy z eduroam. Z tego systemu korzysta obecnie ponad 1500 instytucji na całym świecie i miliony użytkowników w tych instytucjach. Jest również odpowiedzialna za rozwój i utrzymanie podstawowej infrastruktury eduGAIN – międzynarodowego systemu wymiany danych krajowych federacji zarządzania tożsamością.

Dr Tomasz Wolniewicz ukończył studia matematyczne w 1979 roku na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie następnie pracował, jako asystent i adiunkt. W 1984 roku obronił pracę doktorską. Od 1986 roku rozpoczął pracę w Instytucie Matematyki UMK. Od 1991 roku zaczął intensywnie działać w obszarze informatyki. Był kierownikiem Laboratorium Eksploatacji Systemu Komputerowego na WMiI, kierownikiem Środowiskowego Laboratorium Systemów Wieloprocesorowych UMK, a następnie kierownikiem, a potem dyrektorem UCI UMK. W okresie od 1999-2002 dr Wolniewicz pełnił również funkcję zastępcy dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej ds. modernizacji i komputeryzacji. W obecnej kadencji władz rektorskich Tomasz Wolniewicz został powołany na funkcję Uczelnianego Koordynatora ds. Informatyzacji. Był pomysłodawcą wdrożenia eduroam na UMK, jako pierwszej uczelni w Polsce. Jest koordynatorem eduroam w Polsce i reprezentuje polskie środowisko w międzynarodowych strukturach zarządzających eduroam. W międzynarodowym projekcie GEANT pełni funkcję zarządzającego usługą eduGAIN, wspierającą wymianę danych pomiędzy krajowymi federacjami zarządzania tożsamością. Jest również współautorem narzędzia eduroamCAT, wspomagającego konfigurowanie eduroam na urządzeniach użytkowników.